Lactose là gì? Bất dung nạp Lactose do nguyên nhân nào gây nên

 

Lactose là một loại đường sữa có trong sữa động vật có vú và các sản phẩm từ sữa, là nguồn năng lượng thiết yếu cho con người. Bất dung nạp lactose là tình trạng phổ biến gặp ở mọi lứa tuổi. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và chúng thường liên quan đến sự thiếu hụt của enzym phân giải lactose. Bài viết dưới đây giúp bạn giải đáp về lactose và tình trạng bất dung nạp lactose.

1/ Lactose là gì?

Lactose là một hợp chất carbohydrate disaccharide tự nhiên phổ biến có trong sữa của động vật có vú và các chế phẩm sữa. Lactose là chất rắn màu trắng không hút ẩm, tan trong nước, có vị ngọt. Lactose còn được gọi là đường tự nhiên trong sữa và là nguồn cung cấp Glucose cho hoạt động của cơ thể.

Lactose tuy có vị ngọt nhưng vị giác của con người không nhạy cảm với vị ngọt này. Do đó các loại sữa chứa lactose nguyên chất thường không có vị ngọt.

Lactose khi vào cơ thể sẽ được enzyme lactase phân giải thành 2 đường đơn nhỏ hơn là glucose và galactose để cơ thể sử dụng. Glucose và Galactose  sẽ tham gia vào các quá trình chuyển hóa trong cơ thể và được sử dụng để tạo ra năng lượng.

2/ Lactose có vai trò gì đối với sức khỏe

2.1/ Cung cấp năng lượng cho cơ thể

Lactose được enzyme lactase chuyển hóa thành glucose và galactose, đây là thành phần tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng cho cơ thể. Nguồn năng lượng này tham gia vào các hoạt động của tế bào và được dự trữ cho các hoạt động khác nếu thừa. Đặc biệt, não bộ hấp thụ trực tiếp đường từ máu để duy trì hoạt động, vì vậy lactose cũng góp phần giúp não bộ hoạt động tốt hơn.

2.2/ Tác dụng trên tiêu hóa

Lactose là nguồn cung cấp dinh dưỡng cho sự phát triển của hệ lợi khuẩn của đường ruột, kích thích lợi khuẩn hoạt động và phát triển. Lợi khuẩn có vai trò thúc đẩy quá trình tiêu hóa và tăng cường hấp thu dinh dưỡng. Bên cạnh đó, lợi khuẩn có vai trò quan trọng trong cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng cường sức khỏe tiêu hóa cũng như tăng cường miễn dịch cho cơ thể.

2.3/ Lợi ích đối với trẻ nhỏ

Lactose có nhiều trong sữa mẹ góp phần giúp trẻ nhỏ phát triển về tầm vóc, trí não. Và hầu hết năng lượng hoạt động hằng ngày của trẻ phụ thuộc vào Lactose.

Lactose hỗ trợ hệ tiêu hóa của trẻ thông qua hỗ trợ sự phát triển của lợi khuẩn, từ đó giúp tăng cường sức khỏe tiêu hóa cho trẻ, chống lại các tác nhân gây bệnh và bảo vệ niêm mạc ruột.

2.4/ Lợi ích khác của lactose

Lactose không chỉ cung cấp năng lượng cho hoạt động của não mà còn tham gia vào cấu tạo của mô não. Lactose từ sữa kết hợp với canxi giúp xương trẻ phát triển ổn định.

3/ Bất dung nạp Lactose là gì?

Bất dung nạp lactose là tình trạng hệ tiêu hóa kém hấp thu lactose từ sữa và các sản phẩm từ sữa. Tình trạng này liên quan mật thiết với sự thiếu hụt enzyme lactase - Enzyme giúp phân giải lactose thành đường nhỏ hơn để hệ tiêu hóa có thể hấp thu.

Tình trạng không dung nạp lactose thường gặp ở cả người lớn và trẻ nhỏ, nó có thể vô hại nhưng gậy cho người bệnh cảm giác không thoải mái.

4/ Nguyên nhân bất dung nạp Lactose

Nguyên nhân không dung nạp lactose thường do thiếu hụt enzyme phân giải lactose thành 2 đường đơn nhỏ hơn là glucose và galactose - enzyme lactase. Các nguyên nhân gây thiếu hụt enzyme lactase khác nhau sẽ dẫn đến tình trạng bệnh khác nhau:

Không dung nạp lactose nguyên phát

Đây là tình trạng không dung nạp lactose nguyên phát ngay từ lúc sinh ra, là loại phổ biến nhất. Khi gặp tình trạng này, sản xuất lactase giảm mạnh khiến khó tiêu hóa sữa và các sản phẩm từ sữa. Tình trạng không dung nạp lactose nguyên phát thường mang tính di truyền, tỷ lệ cao ở những người châu Phi, châu Á, Tây Ban Nha, Địa Trung Hải hoặc Nam Âu.

Không dung nạp Lactose thứ phát

Tình trạng này thường do ruột non giảm sản xuất lactase sau khi bị bệnh, chấn thương hoặc phẫu thuật liên quan đến ruột non. Các bệnh liên quan đến không dung nạp Lactose thứ phát bao gồm bệnh celiac, loạn khuẩn, bệnh Crohn. Sau khi điều trị bệnh có thể từ từ khôi phục mức độ Lactase và cải thiện triệu chứng không dung nạp lactose.

Không dung nạp lactose bẩm sinh hoặc phát triển

Tình trạng này rất hiếm, hầu hết chỉ xảy ra ở những trẻ không có men lactase bẩm sinh. Rối loạn này di truyền qua các thế hệ khi cả bố và mẹ đều có gen bệnh. Tình trạng này cũng có thể gặp ở trẻ sinh non do nồng độ lactase không đủ.

5/ Các triệu chứng của không dung nạp Lactose

Triệu chứng không dung nạp lactose thường biểu hiện sau khi ăn uống sữa hoặc các chế phẩm từ sữa khoảng 30 phút đến 2 giờ, bao gồm:

• Buồn nôn hoặc nôn, nôn trớ.

• Tiêu chảy hoặc táo bón

• Đau quặn bụng, đầy bụng, đầy hơi.

Mức độ của các triệu chứng không dung nạp lactose sẽ khác nhau tùy thuộc vào cơ địa, tình trạng sức khỏe của mỗi người. Do đó, cần nhận biết sớm các triệu chứng không dung nạp lactose kịp thời và điều chỉnh chế độ ăn uống, bổ sung phù hợp.

6/ Mối liên hệ giữa bất dung nạp lactose với dị ứng sữa

Nhiều người chưa thực sự hiểu rõ về không dung nạp lactose và dị ứng sữa sẽ bị nhầm lẫn hai tình trạng bệnh này. Dị ứng sữa có thể gặp ở khoảng 5% số người trên thế giới và thường phổ biến ở trẻ em. Tình trạng không dung nạp lactose và dị ứng sữa không có mối liên quan đến nhau. Tuy nhiên, hai tình trạng này thường xảy ra cùng nhau khiến chúng ta nhầm lẫn trong việc xác định nguyên nhân gây ra triệu chứng.

Các triệu chứng dị ứng sữa thường gặp bao gồm: Nôn, tiêu chảy, đau bụng, hen suyễn, sốc phản vệ, phát ban và bệnh chàm.

Khác với tình trạng không dung nạp lactose, dị ứng sữa có thể gây đe dọa đến tính mạng. Vì vậy, cần gặp bác sĩ để thăm khám và chẩn đoán dị ứng sữa kịp thời, đặc biệt đối với trẻ nhỏ.

Tình trạng không dung nạp lactose không gây nguy hiểm nhưng gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Vì vậy, nếu phát hiện gặp phải tình trạng không dung nạp lactose, bạn có thể thay đổi chế độ ăn uống hoặc sử dụng các sản phẩm bổ sung để cải thiện tình trạng này nhé!

Hotline dược sĩ tư vấn: 02423488866

Tổng đài miễn phí: 18006574

Website: duocsanfo.vn